മിക്ക ഭാഷകള്‍ക്കുമുള്ളതുപോലെ മലയാളത്തിനുമുണ്ട് വ്യാകരണപരമായ അവ്യവസ്ഥിതി. വര്‍ണ്ണതലം മുതല്‍ വാക്യതലം വരെ പലതരത്തില്‍ കാണാവുന്ന ഈ സവിശേഷതയ്ക്ക് ചരിത്രപരമായ അടിസ്ഥാനമുണ്ട്. കാലാകാലങ്ങളില്‍ കേരളഭാഷയുമായി സമ്പര്‍ക്കത്തിലായ ഭാഷകളുടെ സ്വാധീനം വ്യവസ്ഥകളെ മാത്രമല്ല അവ്യവസ്ഥകളെയും സൃഷ്ടിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഭാഷയിലെ ധാതുരൂപങ്ങളെയും ക്രിയാപ്രയോഗങ്ങളെയും മുന്‍നിര്‍ത്തി ഇതു പരിശോധിക്കാം.

നൂറ്റാണ്ടുകളോളം തമിഴകത്തിന്റെ ഭാഗമായിരുന്ന കേരളദേശത്തെ സാമാന്യ വ്യവഹാരഭാഷയായിരുന്ന മലനാട്ടുതമിഴിന് ആര്യാധിനിവേശവും യൂറോപ്യന്‍ കോളണീകരണവുംകൊണ്ടുണ്ടായ പരിവര്‍ത്തനങ്ങളുടെ ഫലമാണ് ആധുനിക മലയാളഭാഷ. പലതരം ആവശ്യങ്ങള്‍ക്കുവേണ്ടി പലപ്പോഴായി ആയിരക്കണക്കിനു നാമരൂപങ്ങള്‍ ഭാഷയില്‍ കയറിക്കൂടി. ഇതെല്ലാം കേരളദേശത്തിന്റെ, മലയാളിസമൂഹത്തിന്റെ ആവശ്യങ്ങളെ പൂരിപ്പിക്കാന്‍ വേണ്ടിയായിരുന്നു. സാമാന്യമെന്നോ വിശേഷമെന്നോ ഉള്ള പ്രകരണഭേദം നോക്കാതെയാണ് നാമരൂപങ്ങള്‍ ഭാഷയ്ക്കുള്ളില്‍ പ്രതിഷ്ഠിക്കപ്പെട്ടത്. സാമാന്യവ്യവഹാരത്തിനുമാത്രം പ്രാപ്തമായിരുന്ന ഒരു ഭാഷയെ വിശേഷവ്യവഹാരങ്ങള്‍ക്കുകൂടി സജ്ജമാക്കുന്ന ധൈഷണിക വ്യായാമമായി ഭാഷാചിന്തയെ മാറ്റിയെടുത്ത ലീലാതിലകകാരന്‍, ഭാഷയുടെ നാമപദസമ്പത്ത് വര്‍ദ്ധിപ്പിക്കാനുള്ള പ്രയത്നംകൂടിനടത്തി.⁽¹⁾

ക്രിയാപ്രയോഗങ്ങളുടെ കാര്യത്തില്‍ ലീലാതിലകകാരന്റെ നയം മറ്റൊന്നാണ്.

രണ്ടാം ശില്പത്തില്‍ രണ്ടു സൂത്രങ്ങള്‍ ⁽²⁾ അവതരിപ്പിച്ച് ലീലാതിലകകാരന്‍ നടത്തുന്ന വൃത്തിവിചാരത്തില്‍ സാമാന്യവ്യവഹാരഭാഷയിലെ ക്രിയാപ്രയോഗങ്ങള്‍ മാത്രമേ പരാമര്‍ശിക്കപ്പെടുന്നുള്ളു. ഉണ്ണും, വരും, ചെല്‍, പോ, താ, വാ, പോതാ എന്നീ രൂപങ്ങളെക്കുറിച്ച് പറയുന്നതാവട്ടെ പുരുഷപ്രത്യയസഹിതമായ ക്രിയാപ്രയോഗങ്ങളെ വിശദീകരിക്കാനാണ്. ക്രിയാപ്രയോഗവിഷയത്തില്‍ മലയാളിസമൂഹം പുലര്‍ത്തുന്ന നിഷ്ഠ തിരിച്ചറിയാന്‍ ക്രിയാപ്രയോഗങ്ങളെ വര്‍ഗീകരിച്ചാല്‍ മതിയാവും.

ക്രിയാപ്രയോഗത്തില്‍ മൂന്നു രീതികള്‍ നിലനില്‍ക്കുന്നുണ്ട്.

1. തനതു-ദ്രാവിഡ ധാതുക്കളില്‍നിന്നു ജനിച്ചവ
2. സംസ്കൃത-പ്രാകൃതധാതുക്കളില്‍നിന്നു വികസിപ്പിച്ചെടുത്തവ
3. ഇംഗ്ലീഷില്‍നിന്നു സ്വീകരിച്ചവ

കേരളഭാഷയില്‍ സംസ്കൃതാധിനിവേശത്തിനു മുമ്പേ നിലനിന്ന ക്രിയാപ്രയോഗങ്ങള്‍ തമിഴ്-ദ്രാവിഡ പാരമ്പര്യത്തിലുള്ളവയാണ്. ലീലാതിലകം രണ്ടാം ശില്പത്തിലെ ക്രിയാചര്‍ച്ചയില്‍നിന്നുതന്നെ ഇതു മനസ്സിലാക്കാം. ഉണ്ടാന്‍, ഉണ്ണിന്‍റാന്‍ (ഉണ്ണും, വരും തുടങ്ങിയും വന്നു, വന്‍റു തുടങ്ങിയും) പുരുഷപ്രത്യയങ്ങള്‍ കൂടാതുള്ള രൂപങ്ങളും ആകാം എന്നു സിദ്ധിക്കുന്നു.

"വിധി പ്രാര്‍ത്ഥനകള്‍ക്ക് ചെല്‍, പോ, താ, പോതാ, വാ, ചെല‍്‍വിന്‍, ചെല്ലുവിന്‍, തരുവിന്‍, ചെല്ലെണം, തരെണം, ചെല‍്‍വോനാക, തരുവോന്നാക, ചെല്ലവേണ്ടും, തരവേണ്ടും..." വേറെയും ക്രിയാരൂപങ്ങളെപ്പറ്റി ലീലാതിലകകാരന്‍ സൂചിപ്പിക്കുന്നുണ്ട്. അവിടെയൊന്നും സംസ്കൃതഭവത്തെയോ സമത്തെയോകുറിച്ച് യാതൊരു സൂചനകളും നല്കുന്നില്ല. ഇളംകുളത്തിന്റെ വ്യാഖ്യാനപാഠം മുന്‍നിര്‍ത്തി നോക്കിയാല്‍ ലീലാതിലകത്തിന്റെ വൃത്തിവിചാരഭാഗത്ത് സംസ്കൃത ക്രിയാരൂപങ്ങള്‍ 'മേലാള ഭാവത്തില്‍' പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്നുമുണ്ട്.

സംസ്കൃതത്തിലെ ക്രിയാരൂപങ്ങളെ തത്ഭവങ്ങളോ തത്സമങ്ങളോ ആയി സ്വീകരിക്കുന്നതാണ് മറ്റൊരുവഴി. പതിന്നാലാം നൂറ്റാണ്ടുവരെ അത്തരം ക്രിയാപ്രയോഗരീതിക്ക് വ്യാപകമായ അംഗീകാരമുണ്ടായിരുന്നില്ലെന്ന് അതിനുമുമ്പുള്ള ഭാഷാമാതൃകകള്‍ പരിശോധിച്ചാല്‍ വ്യക്തമാകും. ഇണങ്ങാന്‍ മടിച്ചു നില്ക്കുന്ന സംസ്കൃതഭവങ്ങളെ പലയിടത്തും കാണാനാവും. സമൂഹ സങ്കലനങ്ങള്‍ക്കനുസരിച്ച് ഭാഷാസങ്കലനത്തിലും, മാറ്റമുണ്ടാകുന്നു. ക്രിയാപദങ്ങളുടെ തെരഞ്ഞെടുപ്പില്‍ മലയാളഭാഷാസമൂഹം കാണിക്കുന്ന വിവേചനബുദ്ധി എന്താണെന്ന് കേരളപാണിനിയുടെ പുരുഷഭേദനിരാസം വിളംബരം ചെയ്യുന്നുണ്ട്. "മലയാളഭാഷ ഇതെല്ലാം ഒന്നോടെ ഉപേക്ഷിച്ചു"⁽³⁾ എന്ന പ്രസ്താവനയെത്തുടര്‍ന്ന് കേരളപാണിനി പറയുന്നത് "നമ്പൂതിരി ബ്രാഹ്മണര്‍ ഇതില്‍ സഹായിച്ചിരിക്കെണം" എന്നാണ്. നമ്പൂതിരിമാരുടെ വരവിനുശേഷം മലയാളഭാഷയ്ക്കുണ്ടാകുന്ന നയപരമായ വ്യതിയാനങ്ങള്‍ക്ക് വേറെയും ഉദാഹരണങ്ങളുണ്ട്. ക്രിയാപ്രയോഗങ്ങളുടെ സ്ഥാനവും സ്വഭാവവും ഇതു തെളിയിക്കുന്നു. സംസ്കൃതത്തിന്റെ സ്വാധീനവും മേധാവിത്വവും കൊണ്ടുണ്ടായ വ്യാകരണനയമായി പുരുഷഭേദനിരാസത്തെ പരിഗണിക്കാവുന്നതാണ്. ഭാഷാ കാവ്യവ്യവഹാരങ്ങളധികവും സംസ്കൃതമാര്‍ഗ്ഗത്തില്‍ വികസിച്ചതായതിനാലും ദേശത്ത് നമ്പൂതിരിമാരുടെ പ്രാബല്യം നിലനിന്നതിനാലും സംസ്കൃതഭവക്രിയാരൂപങ്ങളും ആധിപത്യം നേടി. സാധാരണ സംഭാഷണങ്ങളില്‍ സംസ്കൃതീകൃത ഭാഷാരൂപങ്ങള്‍ ⁽⁴⁾ ഉപയോഗിക്കാറില്ല എന്ന് ലീലാതിലകകാരന്‍ പറഞ്ഞത് ഇവിടെ പ്രസക്തമാണ്. ഭാഷയുടെ ആഭ്യന്തരവ്യവസ്ഥയില്‍ നടക്കുന്ന ഇത്തരം സംഘര്‍ഷങ്ങള്‍ക്കും ഉരസലുകള്‍ക്കുമനുസൃതമായി ഒരു ക്രിയാപ്രയോഗനയം രൂപപ്പെട്ടു എന്നു കരുതാം. ത്രൈവര്‍ണ്ണികരും ത്രൈവര്‍ണ്ണികേതരരും തമ്മില്‍ നിലനിന്ന സമ്പര്‍ക്കവിനിമയങ്ങള്‍ ക്രിയാപ്രയോഗങ്ങളുടെ കാര്യത്തിലും ചില നീക്കുപോക്കുകള്‍ നടത്തി എന്നു വ്യക്തമാണ്.

മലയാളഭാഷയില്‍ തനതു-ദ്രാവിഡ ക്രിയാരൂപങ്ങള്‍ക്കുള്ള അനായാസതയും മെയ്‍വഴക്കവും സംസ്കൃതഭവക്രിയാരൂപങ്ങള്‍ക്കില്ല.

യൂറോപ്യന്‍ അധിനിവേശങ്ങളുടെ ഭാഗമായി, പ്രത്യേകിച്ചും ഇംഗ്ലീഷുമായുണ്ടായ ഗാഢസമ്പര്‍ക്കത്തിന്റെ ഫലമായി മലയാളത്തില്‍ വേരുറച്ച ക്രിയാപ്രയോഗരീതിയാണ് മൂന്നാമത്തേത്. ക്രിയാരൂപം + ചെയ്യുന്നു എന്ന ഘടനയിലുള്ള പ്രയോഗത്തിനു വലിയ സ്വീകാര്യതയാണ് കഴിഞ്ഞ അരനൂറ്റാണ്ടുകൊണ്ടുണ്ടായത്. കൊളോണിയല്‍ ഭരണകാലത്തുണ്ടായിരുന്നതിനേക്കാള്‍ കൂടുതലാണ് കോളണിയനന്തരഘട്ടത്തില്‍. ആഗോളതലത്തില്‍ ഇംഗ്ലീഷിനുണ്ടാകുന്ന മേല്‍ക്കൈ, ഇംഗ്ലീഷധിഷ്ഠിത വിദ്യാഭ്യാസത്തിനു ലഭിച്ച സമ്മതി, ഇംഗ്ലീഷിനെ സംസ്കൃതംപോലെ മേലാളമായി പ്രതിഷ്ഠിച്ച