-11-

രണ്ടാമങ്കം

(അണിയറയിൽ)

അല്ല ബ്രാഹ്മണൻ! നില്ക്കു; ഞാനൊന്നു പറയട്ടെ.

(അനന്തരം ബ്രാഹ്മണനും അർജ്ജുനനും പ്രവേശിക്കുന്നു)

ബ്രാഹ്മണൻ- എന്തിനാ വിളിയ്ക്കുന്നത്?

അർജ്ജുനൻ- അങ്ങേടെ ഈ സങ്കടം ഞാൻ നിവൃത്തിക്കാം.

ബ്രാഹ്മണൻ- (പുച്ഛരസത്തോടുകൂടി ചിരിച്ചിട്ട്)

സാക്ഷാൽ മുകുന്ദൻ ഭഗവാൻ തുടങ്ങീ-
ട്ടിക്ഷോണിയിൽ പെട്ടൊരു യാദവര്‍ക്കും
രക്ഷിക്കവയ്യാത്തതു നീ ഭരിച്ചാ-
ലാക്ഷേപമാം പാര്‍ത്ഥ! തുനിഞ്ഞിടേണ്ട. 37

അർജ്ജുനൻ- അങ്ങിനെ വെയ്ക്കുണ്ടാ. ഭഗവാനു ശക്തിയില്ലെന്നല്ല ഞാൻ പറയുന്നത്.

വടിവോടിഹ കാര്യമങ്ങു ചെയ്‍വാൻ
പടുവായോരവനും നിനച്ചിടുമ്പോൾ
നെടിയോരു മിടുക്കു പോക്കിടും വൻ-
മടിയായെങ്കിലസാദ്ധ്യമാകുമെല്ലാം. 38

എന്നു തന്നെയല്ലാ,

ഉത്സാഹശക്തി തികവായുടയോരവന്നു
ദുസ്സാദ്ധ്യമായുലകിലോര്‍ക്കുകിലൊന്നുമില്ലാ;
ഇസ്സാഹസത്തിനു തുടങ്ങുകിലും നടത്താൻ
മത്സാരമായ മഹിതോദ്യമമൊന്നു പോരും. 39

അതുകൊണ്ടു ഞാനിതിനുത്സാഹിച്ചു നോക്കട്ടെ.

ബ്രാഹ്മണൻ-

പുരുഷപ്രയത്നമതുകൊണ്ടു സാദ്ധ്യമായ്-
വരുമാപ്രവൃത്തിയതു നീ നടത്തിടും;
പരമൊന്നിതോര്‍ക്കുകൊരുവന്നു ജീവനെ
ത്തരുവാൻ മിടുക്കു മനുജന്നു കിട്ടുമോ? 40

എന്നു തന്നെയല്ലാ,

-12-

പാഞ്ചാലീശ്വരനായിടുന്നു ഭഗവാൻ
ഗോവിന്ദനും കൂടിയി-
ന്നോർത്താൽ പറ്റുകയില്ലിതെന്നു കരുതി-
ക്കൈവിട്ട കായ്യത്തിൽ നീ
ആത്താടോപമൊരുങ്ങിടായ്കൊരു ഫലം
കിട്ടില്ലതാൻ വിഡ്ഢിയാം
പാര്‍ത്ഥാശ്വാസമതായെനിയ്ക്കു തവ സൌ-
ശീല്യത്തിനാൽ തൃപ്തിയായ്. 41

അതുകൊണ്ടീകായ്യത്തിനുത്സാഹിക്കേണ്ട. എന്റെ തലയിലെഴുത്താണെന്നെയുള്ളു ഈ വ്യസനമൊക്കെ അനുഭവിയ്ക്കുന്നതു്.

അർജ്ജുനൻ- അങ്ങുന്നു ബുദ്ധി ക്ഷയിക്കേണ്ട.

ദൈവത്തിനേയുമിഹ പൌരുഷശക്തിയാലേ
കൈവന്നിടുംപടിയടക്കി വെടുപ്പിനോടെ
ദേവേന്ദ്രപുത്രനിഹ ഞാനഴൽതീര്‍ക്കുവൻ ഭൂ-
ദേവേന്ദ്രപുത്രനെയിനിത്തവ കാത്തിടുന്നേൻ. 42

ബ്രാഹ്മണൻ- അസാദ്ധ്യമായ കാര്യത്തിൽ പുറപ്പെടേണ്ട.

അർജ്ജുനൻ- ഉത്സാഹമുള്ള ആളുകൾക്കു അസാദ്ധ്യമായൊന്നുണ്ടോ? (വിചാരം) ഇദ്ദേഹത്തിനെ ആശ്വസിപ്പിപ്പാൻ കുറച്ചു മേനി പറകയേയുള്ളൂ. (സ്പഷ്ടം)

ചാഞ്ചല്യമറ്റഖിലഭൂപർ നിറഞ്ഞിരിക്കും
പാഞ്ചാലഭൂപസഭയിൽ കുലവിൽ കുലച്ചു
ഞാഞ്ചാലവേ ചപലലാക്കു മുറിച്ചു സാക്ഷാൽ
പാഞ്ചാലിയേ വടിവിൽവേട്ടൊരു വീരനല്ലോ. 43

അത്രതന്നെയല്ലാ,

കർണ്ണൻ തുടങ്ങിയ മഹാബലമുള്ള ഭൂപ-
രെണ്ണം വെടിഞ്ഞടൽ നിലത്തണയുന്നനേരം
തിണ്ണന്നു നല്ല ശരമാരികളാൽ ജയിച്ച
വിണ്ണോർവരാത്മജനെഴും വിരുതോർത്തുനോക്കൂ. 44

ഇത്രതന്നെ പോരാ,

ഞാനും കണ്ണനുമൊത്തുചേര്‍ന്നൊരുദിനം
നായാട്ടിനായ് പോയവാ-
റാനന്ദത്തൊടുമഗ്നിദേവനിരാ-
യേകീടിനേൻ ഖാണ്ഡവം;
മാനിച്ചന്നു നമുക്കു ദേവനനലൻ
താന്തന്നൊരിഗ്ഗാണ്ഡീവാ-
ഖ്യാനം പൂണ്ടൊരു വില്ലു കാകിതപരൻ
പൊക്കാനുമാളാകുമോ? 45

-13-

പിന്നെ

ഞാനൊറ്റക്കു തപസ്സുചെയ്തു ശിവനെ-
ച്ചാഞ്ചല്യമറ്റോരു നൽ-
ധ്യാനത്താൽ വശനാക്കി വേടവടിവാ-
യ്‍വന്നീടുമദ്ദേവനെ
ഊനം വിട്ടു പടക്കളത്തിലറികി-
ഗ്ഗാണ്ഡീവമാം വില്ലിനാൽ
താനേ തല്ലിയൊതുക്കി വേണ്ടൊരു വരം
വാങ്ങിച്ചൊരാളല്ലയോ? 46

വിണ്ണോർനായകനായിടുന്ന ജനക -
നാവശ്യമായിട്ടു ഞാൻ
തിണ്ണം ചെന്നിഹ കാലകേയമുഖരാം
ദൈതേയരെക്കൊന്നതും
പൊണ്ണത്തം പെരുകു നിവാതകവച-
പ്രദ്ധ്വംസവും വിണ്ണവ-
പ്പെണ്ണങ്ങൾക്കൊരു പാട്ടതായ ധരാ-
ലേവൻ ധരിക്കത്തതോ? 47

ഇങ്ങിനെ പലവക വീര്യം
തിങ്ങിന ഞാൻ ക്ഷിതിസുരേന്ദ്ര! നിന്മകനെ ഭംഗി
നടിച്ചുരചെയ്ക-
ല്ലെങ്ങിനെയെന്നാലുമിങ്ങു കാത്തിടുവൻ 48

കഴിഞ്ഞതു കഴിഞ്ഞില്ലേ. ഇനി ഒരു പുത്രനുണ്ടാവാൻ സംഗതിവന്നാൽ ആ പുത്രനെ ജീവനോടുകൂടി തന്നേക്കാം; നിശ്ചയം തന്നെ.

ബ്രാഹ്മണൻ- (വിചാരം)

ബലവീര്യമെഴുന്ന പാര്‍ത്ഥനേവം
പല ശൌര്യം പറയുന്ന കേട്ടിടുമ്പോള്‍
വലിയോരഴൽനീറ്റിലാണ്ട ചിത്ത-
ത്തലയൊന്നിത്തിരിപൊങ്ങിയാശ്വസിപ്പാൻ. 49

എങ്കിലും എനിക്കു വിശ്വാസമാവുന്നില്ല. വല്ലെങ്കി ലും ഇദ്ദേഹം ഇനി ഉണ്ടാവുന്ന പുത്രനെ രക്ഷിച്ചാലായി. ഇല്ലെങ്കിൽ ഇപ്പഴത്തെപ്പോലെ വ്യസനിക്കാം അത്രേ ഉള്ളു. അതിലധികം ഒന്നും വരില്ലല്ലൊ.

(സ്പഷ്ടമായിട്ട്)

ആട്ടെ! അങ്ങക്കത്ര ഉറപ്പുണ്ടെങ്കിൽ സത്യം ചെയ്യാമോ?

അർജ്ജുനൻ- ഓഹോ, ധാരാളം.

ബ്രാഹ്മണൻ- എന്നാൽ രക്ഷിച്ചുതരാം എന്നു സത്യം ചെയ്യു.

അർജ്ജുനൻ- (ഗാണ്ഡിവം വില്ലു കയ്യിൽ പിടിച്ചുകൊണ്ടു്)

ഖാണ്ഡവം ജ്വലനനേകി വാങ്ങിയാ-
ഗ്ഗാണ്ഡിവാഖ്യവരചാപമാണു, ഞാൻ
തിണ്ണമങ്ങയുടെ പുത്രനെത്തരാം
ദണ്ഡപാണി ബത കൊണ്ടുപോകിലും. 50

-14-

അത്രതന്നെയല്ല,

ധര്‍മ്മന്താനാണു സാക്ഷാൽ പുകൾപെരുകിടുമെ-
ന്നമ്മയാണച്ഛനാണാ-
സൌമ്യശ്രീധര്‍മ്മജാതൻ മമ ഗുരുവരനാ-
ണുഗ്രനാം ഭീമനാണു്
ചെമ്മേ മാദ്രേയരാണെൻപ്രിയമഹിഷിയതാം
ദ്രൌപദീദേവിയാണെൻ-
ബ്രഹ്മൻ! നിൻ പുത്രനേ നൾകുവനതു നിയത-
ന്തന്നെ ഞാന്തന്നെയാണു് 51

ചൊവ്വൊത്ത നിൻതനയനെത്തരുവൻ തരത്തിൽ
സർവ്വാസ്ത്രദേവതകളാണതു സത്യമാണ്;
ദിവ്യപ്രഭാവമിയലുന്നൊരു നാഥനായി-
ബ്ഭവ്യത്വമാര്‍ന്ന ഭഗവാൻ മുരവൈരിയാണ്. 52

എന്നല്ല, കേൾക്കണമിതും തവ പുത്രനേ ഞാൻ
തന്നില്ലയെങ്കിലെരിയുന്നൊരു തീയ്യതന്നിൽ
അന്നല്ലൽ വിട്ടു മമ ഗാണ്ഡിവമോടുകൂടി-
ത്താന്നല്ലവണ്ണമഴകോടഥ ചാടുവൻ ഞാൻ. 53

ബ്രാഹ്മണൻ- (വിചാരം)

ഓ! സത്യം ബഹുസാഹസംതന്നെ. ഇത്രയും ഞാൻ വിചാരിച്ചില്ല. ഇങ്ങനെ വേണ്ടായിരുന്നു. ആട്ടെ ഇത്ര ഉറച്ചു പറയുന്നതുകൊണ്ടു് ഈ വിദ്വാൻ രക്ഷിച്ചുതരുമെന്നു നിശ്ചയിക്കാം.

(സന്തോഷത്തോടുകൂടീട്ടു പ്രകാശം)

എന്നാലിനിയ്ക്കു സഖമായ്ത്തവ പാർത്ഥ! മേലിൽ
നന്നായ്‍വരും; ഗൃഹണിതന്നുടെ ഗർഭകാലം
വന്നാൽ ഭവാനറിവുതന്നിടുവൻ മുറയ്ക്ക-
ങ്ങന്നാളിൽ വേണ്ട ഭുജവീര്യമെടുത്തുകൊൾക. 54

അർജ്ജുനൻ - അങ്ങിനെതന്നെ.

ബ്രാഹ്മണൻ- അങ്ങേയെത്രദിവസമുണ്ടീദ്വാരകയിൽ താമസം?

അർജ്ജുനൻ-

അത്യാദരേണ ഹരിയൊത്തുടനെത്രകാലം
പാർത്താലുമില്ല പരിതൃപ്തി മനസ്സിനെന്നാൽ
എത്തായ്കയാൽ ചിലദിനം പിരിയേണ്ടതായ
കൃത്യം വരുമ്പൊഴകലേണ്ടിവരുന്നതാണ്. 55

അതുകൊണ്ടു് ജ്യേഷ്ഠനും മറ്റും വിശേഷമൊന്നുമില്ലെങ്കിൽ മൂന്നുനാലുസംവത്സരം ഭഗവാന്റെകൂടെ താമസിപ്പാനൊരുങ്ങീട്ടാണ് പുറപ്പെട്ടിരിക്കുന്നതു്.

ബ്രാഹ്മണൻ- എന്നാൽ നന്നായി. ഇതിന്നിടയിൽ ഗർഭമായാൽ ഹസ്തിനപുരത്തേക്കു വരണ്ടല്ലോ.

അർജ്ജുനൻ- അതുവേണ്ട.

-15-

ബ്രാഹ്മണൻ- (നേരം നോക്കീട്ടു)

നേരം മദ്ധ്യാഹ്നമായീ നെടിയൊരു കരജാ-
ലങ്ങൾ പാരിൽപ്പരത്തി
സ്വൈരം വ്യോമാന്തരത്തിൻ നടുവിലിനനിതാ
നിന്നു ശോഭിച്ചിടുന്നു!
ആരോമൽപങ്കജൌഘം പരിചിനൊടു വിടർ-
ന്നിട്ടു സൂയ്യന്റെനേരേ
നീരോളം തട്ടിയാടീടിലുമഭിമുഖമായ് -
ത്തന്നെ നിൽക്കുന്നുതാനും. 56

അർജ്ജുനൻ- ശരിയാണ്.

ആകാശമാകുമൊരു ഘോരവനാന്തരാള-
മാകുന്നതിൽ കനലെരിഞ്ഞിടുമെന്നപോലെ
ആകെപ്പടര്‍ന്നു വിലസുന്ന രവിപ്രകാശം
മാഴ്കുന്നു വണ്ടുകൾ സരോജമതിൽക്കിടന്നും. 57

ബ്രാഹ്മണൻ- എന്നാൽ ഞാൻ മാദ്ധ്യാഹ്നികത്തിനു പോട്ടെ. ഈ കാര്യം അമാന്തമാക്കില്ലല്ലോ.

അർജ്ജുനൻ- അമാന്തമാക്കുന്നതാണെങ്കിൽ ഞാൻ മുമ്പിൽതന്നെ ഏറ്റു പറയുകയില്ലല്ലോ.

ബ്രാഹ്മണൻ-

നന്നായ്‍വരും ഭവാനിനി-
യെന്നാൽ പോട്ടേ, മുറയ്ക്കു വിവരങ്ങൾ
തനിക്കു ഗർഭമായാ-
ലന്നൊക്കയുമറിവു തന്നീടാം 58

അർജ്ജുനൻ- അങ്ങിനെയാവട്ടെ.

(ബ്രാഹ്മണൻ പോയി)

അർജ്ജുനൻ- ഞാനും ഭഗവാൻ ശ്രീകൃഷ്ണന്റെ ഭവനത്തിലേക്കു പോകുന്നു.

(എന്നു ചുററിനടന്നിട്ട്)

പ്രാസാദത്തിനു നാലുവട്ടവുമഹോ
പൊക്കത്തോടും പന്തലി-
ട്ടാസ്വാദിച്ചിടുമാക്കുളുര്‍ത്ത ചെറുകാ-
റ്റേറ്റുള്ള സൌഖ്യത്തോടും
ശ്രീസൌഭാഗ്യഫലക്കുഴമ്പു ഭഗവാൻ
ഗോവിന്ദനെന്നേ കൃതാ-
ശ്വാസം നോക്കി രസിച്ചുകൊണ്ടു മരുവീ-
ടുന്നുണ്ടു സൌധസ്ഥലേ. 59

അതുകൊണ്ട് അടുത്തു ചെല്ലുകതന്നെ.

(എന്നു പോയി)

[രണ്ടാമങ്കം കഴി‍ഞ്ഞു‍]